Chia sẻ nội dung:
Loại cá mờm cơm: Từ món ăn bình dân đến đặc sản xuất khẩu
Tại những làng chài ven biển Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ, cá mờm cơm từ lâu đã là món ăn dân dã, gắn bó với đời sống ngư dân. Ít ai ngờ rằng, loài cá nhỏ bé này đang từng bước trở thành mặt hàng xuất khẩu giá trị, được ưa chuộng tại nhiều quốc gia châu Á và châu Âu. Hành trình từ bữa cơm gia đình đến bàn tiệc quốc tế của cá mờm cơm là một câu chuyện đầy thú vị về tiềm năng biển cả Việt Nam.
Cá mờm cơm là cá gì?
Cá mờm cơm là tên gọi dân gian ở miền Tây và duyên hải miền Trung dành cho một số loài cá cơm (thuộc họ Engraulidae), đặc biệt là những con có thân nhỏ, mềm, bụng trắng bạc và thịt ngọt. Đặc điểm nổi bật của cá là xương mảnh, dễ ăn cả con, thịt béo và thơm. Người dân thường gọi là "cá mờm" do cá nhỏ, mềm và có thể tan nhanh khi nấu hoặc phơi khô.
Cá mờm cơm thường xuất hiện theo mùa – đặc biệt là từ tháng 3 đến tháng 7 âm lịch. Mỗi khi vào mùa, từng đàn cá cơm về gần bờ, làng chài lại rộn ràng cảnh thu hoạch, phơi cá trên những dàn lưới lớn phập phồng nắng gió.
Từ món ăn dân dã...
Trong đời sống thường nhật của ngư dân, cá mờm cơm được chế biến thành nhiều món ăn ngon, rẻ mà đậm đà tình quê. Cá mờm kho tiêu, cá mờm chiên giòn, cá mờm rim mặn, hoặc nấu canh rau tập tàng – đều là những món ăn gắn liền với ký ức của bao thế hệ người Việt.
Không chỉ thơm ngon, cá mờm còn giàu dưỡng chất như đạm, canxi, omega-3, rất tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, loại cá nhỏ này không cần đánh vảy, ít tạp chất nên tiết kiệm thời gian chế biến, phù hợp cho nhịp sống hiện đại.
...Đến đặc sản xuất khẩu
Nhờ hương vị đặc trưng, dễ chế biến và bảo quản, cá mờm cơm ngày càng được ưa chuộng ở thị trường quốc tế. Các sản phẩm từ cá mờm – đặc biệt là cá mờm khô, cá mờm tẩm gia vị, cá mờm sấy giòn – đã có mặt tại nhiều nước như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Thái Lan và cả châu Âu.
Nhiều doanh nghiệp chế biến thủy sản ở Bến Tre, Cà Mau, Nha Trang đã đầu tư công nghệ để đảm bảo quy trình sản xuất khép kín, đạt chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm quốc tế. Cá được sơ chế sạch, sấy lạnh, đóng gói hút chân không – vừa giữ được vị ngon tự nhiên, vừa kéo dài hạn sử dụng.
Không ít Việt kiều và người nước ngoài đã “phải lòng” món cá mờm sấy giòn ăn liền – món ăn vặt có vị mặn ngọt hài hòa, rất hợp dùng cùng bia lạnh hay cơm trắng.
Tiềm năng còn bỏ ngỏ
Dù cá mờm cơm đang được chú ý trên thị trường quốc tế, nhưng sản lượng khai thác và chế biến tại Việt Nam vẫn còn mang tính mùa vụ, nhỏ lẻ. Nhiều làng nghề phơi cá vẫn chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn vệ sinh để tiến ra thị trường cao cấp. Đây là một thách thức nhưng cũng là cơ hội cho những mô hình nuôi – chế biến – xuất khẩu khép kín.
Việc xây dựng chỉ dẫn địa lý, thương hiệu vùng miền cho cá mờm cơm – ví dụ như “Cá mờm Ba Tri”, “Cá mờm Cà Mau” – cũng là bước đi cần thiết để nâng cao giá trị và uy tín của sản phẩm.
Cá mờm cơm – từ một món ăn dân dã của ngư dân, giờ đây đã trở thành đại diện tiêu biểu cho sự sáng tạo trong khai thác và chế biến hải sản Việt Nam. Với tiềm năng lớn, giá trị dinh dưỡng cao và khả năng thích ứng đa dạng trong ẩm thực, cá mờm xứng đáng được đầu tư đúng mức để trở thành một trong những đặc sản “vàng” trên bản đồ xuất khẩu thủy sản nước nhà.