Chia sẻ nội dung:
Mùa mưa: Cách xem cảnh báo dịch bệnh trong vùng nuôi
Khi những cơn mưa đầu mùa kéo dài, trời âm u, độ ẩm không khí tăng cao – cũng là lúc người nuôi tôm bước vào một giai đoạn đầy rủi ro. Đây là thời điểm mà tôm thường yếu, hệ miễn dịch suy giảm, trong khi vi khuẩn và mầm bệnh lại phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Tại sao mùa mưa lại nguy hiểm đến vậy?
Vấn đề quan trọng đầu tiên đó chính là các trang trại nuôi tôm thường sẽ không có mái che và sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ môi trường.
Trong khi đó nước mưa mang theo nhiều yếu tố bất lợi: làm giảm độ mặn, hạ pH, giảm kiềm, rửa trôi khoáng chất trong ao. Ngoài ra, nước mưa còn có thể kéo theo phèn, các chất hữu cơ từ ruộng, kênh mương vào ao, làm tăng độc tố và thay đổi nhanh các chỉ số môi trường. Khi những thay đổi này diễn ra đột ngột, tôm không kịp thích nghi sẽ bị stress, suy yếu, dễ nhiễm bệnh.
Đó là chưa kể, thời tiết âm u, ít nắng, khiến hàm lượng oxy hòa tan trong nước giảm. Đây cũng là lý do vì sao tôm thường nổi đầu hoặc bỏ ăn sau các cơn mưa kéo dài.
Trong khi đó, các loại vi khuẩn gây bệnh – đặc biệt là Vibrio – lại sinh sôi nhanh trong điều kiện môi trường biến động và thiếu ổn định. Từ đó dẫn đến các bệnh phổ biến như phân trắng, hoại tử gan tụy, EMS, đốm trắng… Nếu không phát hiện kịp thời, bệnh sẽ lây lan rất nhanh, đặc biệt khi ao nuôi nằm trong khu vực có mật độ nuôi cao.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh – Chuyên gia khuyên nên bắt đầu từ việc xét nghiệm định kỳ
Giải pháp được các chuyên gia khuyến nghị hàng đầu trong mùa mưa chính là: chủ động xét nghiệm nước và tôm định kỳ để kiểm soát môi trường, phát hiện sớm mầm bệnh, và điều chỉnh kịp thời.
Xét nghiệm nước giúp bà con nhìn thấy rõ các chỉ số quan trọng như pH, độ mặn, độ kiềm, nồng độ oxy hòa tan, Amoniac (NH3), Nitrite (NO2), phèn sắt, cũng như mật độ tảo và khuẩn Vibrio trong ao. Những thông số này đều có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của tôm và nếu có bất thường, bà con có thể biết ngay để xử lý.
Đặc biệt, việc xét nghiệm mẫu tôm – gan tụy, ruột, hoặc mẫu tôm yếu – cũng giúp phát hiện sớm dấu hiệu nhiễm bệnh, ngay cả khi tôm chưa có triệu chứng rõ ràng bên ngoài. Đây chính là cách để can thiệp sớm, giảm thiệt hại và kéo dài chu kỳ nuôi an toàn hơn.
Xét nghiệm không chỉ mang ý nghĩa "kiểm tra" mà còn là một công cụ giúp phòng bệnh chủ động. Thay vì đợi đến khi tôm bệnh mới xử lý – vừa tốn kém, vừa không hiệu quả – thì việc xét nghiệm thường xuyên sẽ giúp bà con đi trước một bước, tránh được những rủi ro không đáng có.
Kiểm tra định kỳ không chỉ bảo vệ 1 ao nuôi, mà còn đang đóng góp chung cho cả cộng đồng
Một điểm đáng chú ý nữa là: nếu chỉ một ao nuôi xét nghiệm, bà con chỉ biết được tình hình của riêng ao mình. Nhưng nếu nhiều ao trong cùng khu vực cùng gửi mẫu xét nghiệm, bà con sẽ có được bức tranh toàn cảnh về tình hình môi trường và dịch bệnh trong cả vùng nuôi.
Điều này cực kỳ quan trọng trong mùa mưa – khi mầm bệnh có thể lây lan theo dòng nước, gió, hoặc côn trùng. Nếu biết trước ao bên cạnh đang có tảo độc, ao phía dưới đang nhiễm Vibrio, bà con hoàn toàn có thể chủ động tăng cường biện pháp phòng ngừa cho ao của mình, thay vì bị động chờ rủi ro ập tới.